Πάριος Οίνος

Θύμησες
Οι παλιότεροι θυμούνται με νοσταλγία ότι το κρασί, έως και τις δεκαετίες του ’70 και του ’80, το έβρισκε κανείς «χύμα» ή στα βαρέλια των σπιτιών της Πάρου. Ένα ρουμπινί, βαθυκόκκινο κρασί, είτε γλυκό λιαστό, είτε ξηρό μπρούσκο, με χαρακτηριστική πάντα, έντονη, φρουτώδη και μεστή γεύση!

Από τότε, πέρασαν χρόνια και πολλά μπορεί να άλλαξαν στις καλλιέργειες, οι ποικιλίες όμως έμειναν οι ίδιες. Οι νεότεροι καλλιεργητές προχώρησαν σε πειραματισμούς ακολουθώντας σύγχρονες γευστικές επιταγές, με αποτέλεσμα μια παραγωγή πιο εξευγενισμένων γεύσεων και με σταθερό μάλιστα, ποιοτικό αποτέλεσμα.

Ο παριανός αμπελώνας
Οι αμπελώνες στην Πάρο έχουν ιστορικές ρίζες που χάνονται στα βάθη των αιώνων. Οι καιρικές συνθήκες του τόπου ευνόησαν και ευνοούν την ευδοκίμηση των ποικιλιών, τόσο ώστε σήμερα να μπορούμε να μιλάμε και για βιολογικές καλλιέργειες.

Οι περισσότεροι αμπελώνες στο νησί ακολουθούν την τεχνική της λεγόμενης «απλωταριάς»: Το αμπέλι αναπτύσσεται στο έδαφος παράλληλα με αυτό, προστατεύοντας κάτω από τα κλαριά και τα φύλλα του τους καρπούς από τον άνεμο και τον έντονο ήλιο. Τα τελευταία ωστόσο χρόνια, πολλοί καλλιεργητές έχουν επενδύσει σε νέες, όρθιες τεχνικές του κλήματος, με υποστυλώματα και αντηρίδες. Έτσι τα αμπέλια γίνονται πιο φουντωτά, πιο μεγάλα, με μεγαλύτερους καρπούς, ενώ ο τρύγος γίνεται λίγο πιο εύκολος!

Υπέροχα τοπία ξετυλίγονται στην ενδοχώρα του νησιού, από περιποιημένους μικρούς ή μεγάλους αμπελώνες, χωρίς αγριάδα και ξερόχορτα, στοιχισμένους στη σειρά, άλλοτε σε πεδινά σημεία και άλλοτε σκαρφαλωμένους πάνω στα βουνά. Μια εικόνα τάξης και φροντίδας που χαρακτηρίζει το κυκλαδικό τοπίο.

Οι αμπελώνες της Πάρου είναι ξερικοί, κάτι που σχεδόν υπαγορεύεται από τις κλιματολογικές συνθήκες οι οποίες ευνοούν και την ανάπτυξή τους: Ήπιοι χειμώνες με χαμηλές βροχοπτώσεις και απουσία παγετού, θερμά καλοκαίρια με αυξημένη υγρασία τις νυχτερινές ώρες αλλά και δροσερά μελτέμια κατά την ίδια περίοδο... Όλα συνάδουν ώστε το ξηρό, αμμώδες και αργιλώδες έδαφος να γίνει εύφορο για την αμπελουργία.

Οι ποικιλίες
Έρευνες επιβεβαιώνουν ότι στην Πάρο διασώθηκε η ποικιλία Μονεμβασιά (Malvasia) από την εποχή της Ενετοκρατίας. Η παράδοση καταγράφει τον παραδοσιακό παριανό αμπελώνα να χρονολογείται από την εποχή ακμής του Κυκλαδικού Πολιτισμού, ανάμεσα στο 3200 με 2000 π.Χ.
Οι ποικιλίες που καλλιεργούνταν σχεδόν από πάντα στο νησί είναι η Μονεμβασιά, η Μαντηλαριά, το Αηδάνι (μαύρο και άσπρο), η Βάφτρα, το Καραμπραήμι, το Ασύρτικο, το Σαββατιανό, η Μαλαγουζιά, ο Ροδίτης, το Μαλουκάτο και το Ποταμήσι.

Σήμερα, με την λευκή Μονεμβασιά και την ερυθρή Μαντηλαριά να επικρατούν σχεδόν μονοπωλιακά, στην Παριανή παραγωγή, έχουμε αξιόλογα αποτελέσματα ώστε να παράγουμε οίνους Ονομασίας Προέλευσης Ανώτερης Ποιότητας (Ο.Π.Α.Π. Πάρος), η οποία καθιερώθηκε το 1980. Πρόκειται για οίνους λευκούς ή ερυθρούς, ήπιους (χωρίς CO2), που σε επίπεδο γλυκύτητας μπορούν να είναι μόνο ξηροί. Η ιδιομορφία των κρασιών αυτών ήταν -και είναι- η δυνατότητα παραγωγής τους με συνοινοποίηση λευκών και ερυθρών ποικιλιών, προερχόμενων, ο μεν λευκός από Μονεμβασιά, ο δε ερυθρός κατά 2/3 από Μονεμβασιά και κατά 1/3 από Μανδηλαριά.

Ένα χαρακτηριστικό δείγμα λευκού, γλυκού οίνου που συμπεριλήφθηκε πρόσφατα στην Ονομασία Προέλευσης της Πάρου, είναι και ο οίνος της ποικιλίας Malvasia Πάρος (Οκτώβριος 2012).

Αποστάγματα
Το εξής... ένα: «Σούμα». Αποτελεί κυρίως απόσταγμα από τη στροφιλιά (τσάμπουρα) των σταφυλιών και η απόσταξη της στην Πάρο είναι πολύ διαδεδομένη. Οι πιο μερακλήδες επιδίδονται και σε απόσταξη από τα ίδια τα σταφύλια όπου με πολύ προσοχή έχουν αφαιρεθεί τα κοτσάνια. Η διαδικασία της απόσταξις της είναι από μόνη της μια γιορτή: Στο νησί υπάρχουν πολλά ρακιδιά (καζάνια) όπου κάθε φθινόπωρο μαζεύονται οι απανταχού λάτρεις και… δοκιμάζουν τη σούμα της νέας σοδειάς!

Οι δρόμοι του κρασιού
Τα νησιά του Αιγαίου σύστησαν το 2008, την Ένωση Οινοποιών Αμπελουργών Νήσων Αιγαίου (ΕΝΟΑΝΑ). Ένα εγχείρημα που στόχο έχει τη δημιουργία και προώθηση της ποιοτικής παραγωγής και των προϊόντων, καθώς και τη δημιουργία οινοτουρισμού στα νησιά.

http://aegeanwineries.blogspot.gr/

Με αυτό τον τρόπο θα είναι σε θέση να δημιουργήσουν το δικό τους «Δρόμο του Κρασιού» μέσα στον οποίο θα ενταχθούν οι περιοχές, θα χαρτογραφηθεί οινολογικά το Αιγαίο και ο οινοτουρισμός θα αποκτήσει άλλη δυναμική.

Οι πολυάριθμοι κάθε Αύγουστο επισκέπτες της Πάρου, που θα αναζητήσουν εμπειρίες σχετικά με το κρασί και τα αποστάγματα, έχουν ωστόσο μια ευκαιρία: Καθώς ο τρύγος και το πάτημα συνήθως πραγματοποιούνται μετά τα μέσα Αυγούστου, σε μια εποχή που το νησί βρίθει από επισκέπτες, είναι εύκολο να παρακολουθήσει ή και να συμμετάσχει κανείς στην όλη διαδικασία, γνωρίζοντας έτσι από κοντά τον κόπο αλλά και τη χαρά της ευχής: «καλά κρασιά»!

Οι επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε γιορτές, πανηγύρια, γευστικές δοκιμές και μουσικά ακούσματα. Προγράμματα αξιοποίησης της τοπικής γαστρονομίας σε συνδυασμό με την αμπελουργική δράση και την πολιτιστική κληρονομιά, ορίζουν τον οινοτουρισμό ως μια εκ των ων ουκ άνευ εμπειρία για τον επισκέπτη.

Έναν ευχάριστο τρόπο το νησί να «κερδίσει» τον ξένο αποκτώντας γευστική, απολαυστική οντότητα, στη συνείδησή του.

Συνεταιρισμός
Η οργανωμένη και συντονισμένη προσπάθεια όλων των εμπλεκομένων παραγωγών, με σκοπό όσο το δυνατόν καλύτερα αποτελέσματα, τους οδήγησε να ενώσουν τις δυνάμεις τους κάτω από την συνεταιριστική προσπάθεια προώθησης της παραγωγής τους, για το πολυπόθητο αποτέλεσμα: Ποιοτικά σταθερή παραγωγή αλλά και αύξησή της ώστε να γίνουν τα παριανά κρασιά ανταγωνιστικά και εφάμιλλα άλλων εγχώριων ετικετών.

Η Κεντρική Συνεταιριστική Ένωση Αμπελοοινικών Παραγωγών Πάρου, ιδρύθηκε το 1929 και δραστηριοποιήθηκε στον χώρο του κρασιού το 1956, με τη δημιουργία του πρώτου, ιδιόκτητου, οινοποιείου της. Είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τους αμπελοκαλλιεργητές του νησιού. Σταθμός στην ιστορία της ΕΑΣ Πάρου, είναι η αναγνώριση το 1981 της Πάρου σαν ζώνη παραγωγής κρασιών Ονομασίας Προέλευσης Ανώτερης Ποιότητας και η κατασκευή του σύγχρονου οινοποιείου της.

Κεντρική Συνεταιριστική Ένωση Αμπελοοινικών Παραγωγών Πάρου